Trump – Zelenskiy Çatışması…
Trump’a karşı Zelenskiy’nin yanında saf tuttan Avrupalı liderler yeni bir barış planı sundular.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ve ABD Başkanı Donald Trump ile Başkan Yardımcısı J. D.Vance’in canlı yayında kameralar önündeki sert tartışmasından saatler sonra Avrupalı liderler Rusya’yla savaş halindeki doğu Avrupa ülkesine tam desteklerini açıkladılar.
Avrupalı liderler, Londra’da yaptıkları toplantıda ise 4 maddelik bir barış planı sundular.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve ABD Başkanı Trump ile yardımcısı J. D. Vance’in karşı karşıya geldikleri Beyaz Saray’daki kısa ama çok sert diyalogun hemen ardından Avrupa liderleri Rusya’yla süregiden savaştan büyük zarar gören ülkeye tam destek verdiklerini dillendirmekte gecikmediler.
Avrupa’nın Planı
İngiltere Başbakanı Sir Keir Starmer, Londra’da düzenlenen Ukrayna ve kıtanın güvenliği için iş birliği konusunu ele aldığı zirvenin ardından açıklamalarda bulundu.
“Tarihin dönüm noktasındayız” diyen Starmer zirve sonrası mutabık kalınan planları açıkladı.
İngiltere, Fransa ve diğer ülkeler, Ukrayna ile birlikte çatışmaları durdurmaya yönelik bir plan üzerinde çalışmayı kabul etti. Bu plan, ABD ile görüşülecek ve birlikte hayata geçirilecek.
BBC Türkçe’de yer alan habere göre, 17 Avrupa liderinin katıldığı zirvede dört temel konuda mutabakata varıldı:
- Ukrayna’ya askeri yardımların devam etmesi,
- Barış müzakerelerinde Kiev’in masada olması,
- Avrupa liderlerinin gelecekteki olası bir Rusya saldırısını caydırmayı hedeflemesi,
- Ukrayna’yı savunmak ve barışı garanti altına almak için “gönüllüler koalisyonu” oluşturulması.
İngiltere, Ukrayna’nın yeni füze satın alabilmesi için 1,6 milyar sterlin (2,01 milyar dolar) erişim hakkı tanıyacak.
Trump: “Üçüncü Dünya Savaşıyla kumar oynuyorsun”
Donald Trump ve J. D. Vance’in, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile girdikleri hararetli tartışma sırasında Vance, Zelenskiy’i ABD’ye karşı “saygısızlık”la suçlarken Trump sesini yükselterek “Üçüncü Dünya Savaşıyla kumar oynuyorsun” dedi ve çatışma tırmandı.
ABD ile Ukrayna arasında Ukrayna’ya ABD savaş yardımı karşılığında Ukrayna’nın değerli minerallerinin ABD tarafından işletmeye açılmasına yönelik bir anlaşmayı bağlamak amacıyla başlayan görüşme hızla raydan çıktı. Hem Trump hem Vance, Zelenskiy’i ABD desteğine yeterince minnettarlık göstermediği için azarladılar. Zelenskiy yanıt vermeye çalışırken Vance onu ABD’ye karşı “saygısız” olmakla suçlayarak sık sık sözünü kesti.
Tartışma çatışmaya dönüşerek son bulduğunda Trump, sosyal medyasından toplantının “çok anlamlı” olduğunu ancak Zelenskiy’nin “Amerika’nın dahil olduğu bir Barışa hazır olmadığını” öne sürdü. Ayrıca Zelenskiy’i, “çok değerli Oval Ofis”te ABD’ye saygısızlık yapmakla suçladı.
ABD liderlerinin Zelenskiy’e yönelik hararetli ve git gide kabaran öfkeli sözlerinin dünya TV’lerinde canlı yayınlanmasının üstünden çok zaman geçmeden Avrupa’nın en üst düzey politikacıları, Zelenskiy ve Ukrayna’ya koşulsuz destek açıklamak üzere X’teki hesaplarının başına geçtiler.
Avrupa Birliği’nden ikili destek
BİANET’te yer alan habere göre, AB’nin dış politika komiseri Kaja Kallas, “Ukrayna Avrupa’dır! Ukrayna’nın yanındayız” diye yazdı.
“Bugün, özgür dünyanın yeni bir lidere ihtiyacı olduğu açıkça ortaya çıktı. Bu meydan okumayı üstlenmek bize, Avrupalılara düşüyor,” dedi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Sizin asaletiniz Ukrayna halkının cesaretini onurlandırıyor… Asla yalnız değilsiniz sevgili Başkan Zelenskiy,” diye yazdı .
Avrupa Birliği’nden başka üst düzey yetkililer de von der Leyen’in yazısını tekrarlayarak Brüksel’in Zelenskiy’e desteğini genişlettiler.
Almanya’dan müstakbel ve eski başbakanlar
Almanya’nın yeni şansölyesi olması beklenen CDU lideri Friedrich Merz, “Bu korkunç savaşta saldırganla kurbanı asla karıştırmamalıyız.” diye yazdı.
Bu arada, seçimde yenilerek görevden ayrılan eski başbakan Olaf Scholz, kimsenin Ukrayna’dan daha çok barış istemediğini vurgulayarak, Kiev’in Berlin ve Avrupa’ya tamamen güvenebileceğini ekledi
Fransa, İngiltere, Polonya, İspanya, İrlanda, İzlanda, Almanya, Litvanya, Moldova ve İsveç’in de aralarında bulunduğu birçok Avrupa lideri de desteklerini dile getirdi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron lafını esirgemedi: “Bir tek saldırgan var: O da Rusya” dedi. “Bir tek kurban var: O da Ukrayna.”
“Üç yıl önce Ukrayna’ya yardım etmek ve Rusya’ya yaptırım uygulamakta haklıydık ve bunu yapmaya devam ediyoruz.” diye ekledi
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Cuma akşamı Downing Street No. 10’daki Başbakanlık konutundan yaptığı açıklamada “Ukrayna’ya sarsılmaz desteğini sürdürdüğünü” söylerken, İspanyol mevkidaşı Pedro Sanchez, X’te üç dilde -İspanyolca, İngilizce ve Ukraynaca- “Ukrayna, Avrupa seninle birlikte” diye yazdı .
Orban: Trump’la saf tuttu
Ancak Macaristan Başbakanı Viktor Orban, diğer Avrupalı liderlerin tersine Trump’ın yanında saf tuttu.
Trump, Zelenskiy’e kapıyı gösterdi
Trump, Zelenskiy ile görüşmesinden kısa süre sonra X’teki kendi sosyal medya hesabından nadir mineraller anlaşmasının iptal edildiğini açıkladı.
ABD başkanı, “Amerika dahil olursa Başkan Zelenskiy’nin barışa hazır olmadığını tespit ettim çünkü bizim müdahilliğimizin müzakerelerde kendisine büyük bir avantaj sağladığını düşünüyor.” dedi.
Trump kendi adına “Avantaj istemiyorum, barış istiyorum.” dedi. Zelenskiy’i “Amerika Birleşik Devletleri’ne, değerli Oval Ofis’inde saygısızlık et[mekle suçladı]. “Barışa hazır olduğunda geri dönebilir.” dedi.
Zelenskiy: Kinayeli bir teşekkür mesajı
Zelenskiy ise toplantı sonrası X’teki mesajında kendisini ABD’ye minnettarlığını dile getirmediği için azarlayan JD Vance ve Trump’a ve ABD’ye teşekkür etti:
“Teşekkürler Amerika, desteğiniz için teşekkürler, bu ziyaret için teşekkürler. Teşekkürler başkan, Kongre ve Amerikan halkı,” dedi.
“Ukrayna’nın adil ve kalıcı bir barışa ihtiyacı var ve biz tam da bunun için çalışıyoruz.”