Türkiye’de piyasada görülen sahte dolar nedeniyle döviz piyasasında işlemlere durma noktasına geldi.
Sahte dolarların Güneydoğu sınırından Türkiye’ye kaçak yollarla sokulduğu ve piyasaya sürülen toplam tutarın milyar doları aşabileceği iddiaları yer alıyor.
Türkiye’de banka ve döviz bürolarını alarma geçiren sahte döviz iddiaları için İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı.
Para sayma makineleri, kontrol cihazları ve ATM’lerin bile saptayamadığı sahte 50 ve 100 dolarlık banknotların piyasada dolaştığı haberleri üzerine, döviz büroları dolar alımlarını durdururken iş yerlerine uyarı broşürleri asıldı.
Sahte dolarların nereden geldiği konusunda resmi bir açıklama yapılmadı fakat bu konuda farklı iddialar var.
Habertürk yazarı gazeteci Çetiner Çetin, dolar banknotların ilk olarak Güneydoğu sınırından kaçak yollarla Türkiye’ye sokulduğunu yazdı.
İlk işlemlerin Antalya, İzmir, Gaziantep ve İstanbul gibi turistik bölgelerde yapıldığını aktardı.
Çetin, olayın Suriye ve Irak ile yoğun ticaret yapılan Gaziantep’te patlak verdiğini söyledi.
Antalya’da yüklü miktarda sahte dolar ile kripto para alımı yapılmaya çalışıldığını da ekledi.
Sahte dolarlardan piyasada 600 milyon dolar bulunduğu tahmin ediliyor, bunun bir milyarı aşabileceğini düşünenler de var.
Kriz üzerine döviz bürolarına uyarı broşürleri asılmaya başlandı.
100 ve 50 dolarlık banknotların yer aldığı afişlere “Piyasadaki sahtelerden dolayı görseldeki paralar alınmayacaktır” yazıldı.
Sözcü gazetesinin aktardığına göre, bazı bankaların genel müdürlüklerden şubelerine gönderdiği yazıda, “Banka ve müşteriler için risklerin minimize edilmesi adına 50 dolar ve eski basım 100 dolar alımını para sayma makinelerinde güncellemeler tamamlanana kadar geçici olarak durdurulmuştur,” denildi.
Para sayma makinelerinin bu yeni teknoloji sahte parayı teşhis etmekte yetersiz kaldığını belirtiliyor. Bankalarla beraber döviz büroları da yurt dışından program güncellemesi gelmeden döviz alışverişi yapmayacaklarını bildirdi.
Kurumlar ne diyor?
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı sahte para iddialarıyla ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu.
Türkiye Bankalar Birliği de “Sahte dövizle mücadele ve dolaşımının engellenmesi amacıyla; kullanımdaki para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin gerekli kontrolleri ve güncellenmeleri yapılmaktadır” açıklamasında bulundu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası “banknot sahteciliği ile etkin mücadele kapsamında ilgili adli mercilerle koordinasyon içinde gerekli çalışmaların yürütüldüğünü” belirtti.
“Bu kapsamda son günlerde piyasada sahte yabancı banknot dolaşımının arttığına dair haberlere konu olan sahte efektifler, adli merciler tarafından bilirkişi raporu düzenlenmesi amacıyla Bankamıza gönderilmiştir” denildi.
“Sahte paralara dair bilirkişi raporlarının da, adli mercilerin dışında, Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği ile paylaşıldığı, tedbir alınmasına yönelik gerekli yönlendirmelerin de yapıldığı” kaydedildi.
Sahte banknotlar nasıl anlaşılıyor?
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “ABD doları güvenlik özellikleri” başlıklı metinde, dolar banknotlarının gerçek olduğunu anlamak için en garantili yöntemin, paranın ipi içerisindeki yazıyı kontrol etmek olduğu belirtiliyor.
Banknot ışığa tutulduğunda “enine dik olarak yerleştirilmiş şekilde üzerinde 100 ve 50 ABD Doları banknotlarda rakamla kupür değeri ve ‘USA’ ibaresi yer almaktadır. 20, 10, 5 ve 2 ABD Doları banknotlarda ise kupür değerleri yazı olarak yazılmış olup, yanında ‘USA’ ibaresi bulunmaktadır,” deniliyor.