Bir saldırının perde arkası ve mevsimlik işçiler…

gazetesanal.com

Olay Yozgat’ta yaşandı. Mardin’den  Yozgat’ın Çekerek ilçesine bağlı Bazlambaç ve Kayalar köylerine ormanda çalışmak ve meşe kömürü yapmak için geldiler. Ancak köylülerle yaşadıkları tartışma kavgaya dönüştü.  Çevre köylerde yaşayanlar da işçilere saldırmak için çadırların bulunduğu bölgeye gelince, duruma jandarma müdahale etti. Olayların ardından 70’e yakın mevsimlik işçi jandarma eşliğinde köyden çıkarıldı ve bölgeden uzaklaştırıldı.

Mevsimlik işçilere göre tartışma ve kavga, muhtarlara ayakbastı ve çadır parası vermek istemedikleri için başlamıştı. Olaylar büyüyünce de köylüler tarafından linç edilmek istenmişlerdi.  Onlara göre Kürt oldukları için bu linç girişimiyle karşı karşıya kalmışlardı.

Muhtarlar ise bu iddiaları red etti ve olayın başka yerlere çekilmek istendiğini söyledi. Onlara göre çadırların kurulduğu yer şahıs arazisiydi ve mülk sahipleriyle sözleşme yapmaları gerektiğini söylediklerinde olaylar başladı.

Çekerek Kaymakamlığı da iddialar üzerine bir açıklama yaptı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“İlçemize bağlı Bazlambaç Köyü sınırları içerisindeki ormanlık alanda odun kömürü oluşturma işini alan yüklenici firma işçileri ile köylüler arasında orman kesim işi devam ederken çadır yeri ile ilgili anlaşmazlıktan dolayı kavga çıkmış ve darp olayı meydana gelmiştir. Bu durumun büyüme ihtimaline karşın anında güvenlik güçlerimiz tarafından gerekli tedbirler alınmış ve olay büyümeden, yapılan görüşmeler neticesinde ve kendi talepleri doğrultusunda ilçe sınırları dışına çıkışları sağlanmıştır. Yüklenici firmanın kanuni hakları devam etmekte olup bazı yayın organlarında belirtilen konular gerçeği yansıtmamaktadır.”

HDP de konuyu TBMM’ye taşıdı. HDP Adana Milletvekili Kemal Peköz, Yozgat’ın Çekerek ilçesinde orman işçisi olarak çalışan Kürt işçilerin saldırıya uğraması sonrası mevsimlik tarım işçilerinin çalışma koşullarının düzeltilmesi, çalışırken uğradıkları ayrımcılığın, şiddetin engellenmesi ve yaşam alanlarının korunaklı olması için yapılabileceklerin belirlenmesi amacıyla Meclis Araştırması açılmasını istedi.

Bu ilk kavga değil.

Yozgat’ta yaşanan olay ilk değil. Daha önce de yurdun değişik bölgelerinde mevsimlik işçilerle saldırılar oldu. Manisa’nın Salihli ilçesi Çökelek köyünde 2017’de meydana gelen olayda köylüler mevsimlik işçilere silahla saldırıldı. Aynı yıl Samsun’daki silahlı saldırıda mevsimlik işçi bir kadın hayatını kaybetti.  Sakarya’da ve Ankara’nın Polatlı ilçesinde de benzer olaylar yaşandı. Mevsimlik işçiler kimi zaman kışkırtmalarla, kimi zaman da olayların kontrolden çıkmasıyla saldırılara uğradı. Bu olaylarda çeşitli anlaşmazlıklar yüzünden çıkan tartışmalar büyüyerek, mevsimlik işçilere yönelik ırkçı ve ayrımcı saldırılara dönüştü.

Zor koşullarda yaşam mücadelesi veriyorlar

Mevsimlik tarım işçileri Türkiye’deki çalışma hayatının bir başka yüzü. Sayıları yüz binlerle ifade ediliyor. Mevsimlik İşçi Göçü İletişim Ağı MİGA’ya göre bu sayı çocuklarla birlikte bir milyonu aşıyor

Yılda ortalama 4 aylık bir çalışma süreleri var, Kayıt dışılar. MİGA’nın raporuna göre 48 ilde mevsimlik gezici işçisi çalışıyor. Karadeniz’de fındık, Ege’de zeytin, Çukurova’da pamuk topluyorlar. Orta Anadolu’da soğan, şeker pancarı, kayısı gibi ürünlerin çapa, toplama, kurutma ve serme işlerini yapıyorlar.

Aslında yaptıkları geçici işçilik. Ama çoğu için asıl meslek haline dönüşmüş. Mevsimlik tarım işçileri kentsel ve kırsal işsizlerden oluşuyor. Sosyal güvenceleri de yok. Çocuklar da bu çalışmanın içinde. Bu nedenle çocukların bir kısmı eğitimden kopuyor. Çünkü aileleri için onlar bir iş gücü. MİGA’nın raporuna göre, aynı işi yapan mevsimlik tarım işçileri arasında etnik, coğrafi ve cinsiyete göre ücret farklılıkları var. Aldıkları ücret 80-90 lira arası. Günde yaklaşık 10 saat çalışıyorlar. Alınan ücretlerden kendilerine iş ayarlayan komisyonculara belli bir pay ödeniyor. Böylece gelirleri azalıyor. Yoksullukları kalıcı oluyor.